بررسی ارتباط حمایت اجتماعی و استرس مادر در دوران بارداری با بروز پره‌اکلامپسی

مقدمه: با توجه به چهارچوب مفهومی عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، براساس اعلام سازمان جهانی بهداشت، موقعیت روانی‌اجتماعی ازجمله استرسورهای روانی‌اجتماعی و حمایت اجتماعی است. همچنین، از عوامل خطر مؤثر بر پیامد‌های نامطلوب بارداری، آسیب‌شناسی‌های روانی تشخیص‌داده‌شده در دوران بارداری است. باوجوداین، اطلاعات اندکی در این زمینه دردسترس است. این مطالعه با هدف تعیین ارتباط استرس و حمایت اجتماعی با بروز پره‌اکلامپسی انجام شد. روش: این پژوهش مطالعه‌ای مورد‌شاهدی بود. نمونه‌ها شامل ۱۱۰ زن باردار چندزا، ۵۵ نفر مبتلا به پره‌اکلامپسی و ۵۵ نفر سالم بود که مشخصات واحدهای پژوهشی را داشتند. روش نمونه‌گیری در این پژوهش، بر هدف مبتنی بوده و ابزار گردآوری داده‌ها پرسش‌نامۀ استرس درک‌شده و حمایت اجتماعی وکس بود. از آزمون‌های آماری مربع کای، تی مستقل، من‌ویتنی و مدل رگرسیون لجستیک و نسبت شانس برای تحلیل داده‌هااستفاده شد. یافته‌ها: نتایج این مطالعه نشان داد در بین دو گروه ازلحاظ استرس (۰٫۰۲=p)، حمایت اجتماعی کل (006/0=p)، سه زیرمقیاس حمایت اجتماعی خانواده (04/0=p)، حمایت اجتماعی دوستان (04/0=p) و حمایت اجتماعی آشنایان (006/0=p)، اختلاف آماری معنی‌داری وجود داشته است. از میان عوامل مداخله‌گر، اثر تعداد مراقبت‌های بارداری و سابقۀ پره‌اکلامپسی با ورود به مدل لجستیک کنترل شد. پس از تعدیل عوامل مداخله‌گر، مشاهده شد اثر تعدیل‌شدۀ حمایت اجتماعی بر بروز پره‌اکلامپسی معنی‌دار است (02/0=p ؛OR 86/0؛ 98/0-76/0: 95/0=p) بحث: با توجه به اختلاف معنی‌دار دو گروه ازلحاظ استرس و حمایت اجتماعی، توجه ماما و کارکنان بهداشتی به ابعاد روان‌شناختی مادر در دوران بارداری ازنظر استرس و ارائۀ راهکارهای حمایتی مناسب به‌منظور کاهش این عامل، ضرورت بهداشتی مهمی است.